نویسنده
دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
چکیده
جنگ و مضامین بکر نهفتۀ درون آن همواره دستمایۀ ارزشمندی برای نویسندگان بوده است تا بتوانند بخش دیگری از واقعیّت‌ها و روی دیگری از زندگی را به نقد و تفسیر بکشند. یکی از مضامین بکر، مرگ‌اندیشی است که سرمنشأ خلق آثاری چون رمان در شعله‌های آب می‌شود. این رمان به عنوان یکی از برجسته‌ترین رمان‌های دفاع مقدس با رویکردی فلسفی مبتنی بر فلسفۀ وجودی برخاسته از خودآگاهی ایمانی و اندیشۀ جاودانی به این موضوع نگریسته، توانسته جامعۀ گرفتار جنگی نابرابر را به شایستگی و با نگاهی واقعگرایانه واکاوی کند و واقعیّت‌های هراسناک آن را به تصویر بکشد، هرچند چاشنی تمامی آنها مرگ اندیشی باشد. به همین جهت، پژوهش حاضر به هدف تببیین روایت مرگ و شهادت با روش توصیفی – تحلیلی می‌خواهد به این پرسش پاسخ دهدکه مرتضی مردیها چگونه توانسته از دو زاویۀ مادی‌گرا و معنوی‌گرا مرگ و شهادت را در رمان خویش بازنمایی کند. مطابق یافته‌های این جستار، مردیها از روایت‌های چندگانه‌ای دربارۀ جنگ و مرگ در طول داستان بهره برده است و ضمن آن، فرهنگ ایثار و شهادت را در قالب‌های شخصیّت‌هایی که در پایان داستان به شهادت می‌رسند، به تصویر کشیده است.
