وقتی می‌میریم درون مغزمان چه می‌گذرد؟
یک تحقیق جدید نشان داده، در عرض چند ثانیه مردن یا به اصطلاح جان دادن، زندگی برای ما بازپخش می‌شود: یعنی ما کل زندگی خود را دوباره زنده می‌کنیم و لحظات به یاد ماندنی را که در آن زندگی کرده‌ایم مرور می‌کنیم.
دانشمندان علوم اعصاب فعالیت مغز انسان در حال مرگ را ثبت کرده و الگوهای امواج مغزی ریتمیک را در حین مرگ کشف کرده‌اند. الگوی فعالیت این امواج مشابه آنهایی است که در هنگام خواب دیدن، یادآوری و مراقبه رخ می‌دهد.
تصور کنید در عرض چند ثانیه کل زندگی خود را دوباره زنده کنید. مانند یک رعد و برق، شما بیرون از بدن خود هستید و لحظات به یاد ماندنی را که در آن زندگی کرده‌اید تماشا می‌کنید. این فرآیند که به «یادآوری زندگی» معروف است، تجربه‌ای است که در لحظات نزدیک به مردن گزارش شده است. اما چه اتفاقاتی طی لحظات مردن حتی پس از مرگ درون مغز شما رخ می‌دهد؟ اینها سؤالاتی است که دانشمندان علوم اعصاب را برای قرن‌ها متحیر کرده است.
یک مطالعه جدید منتشر شده در نشریه Frontiers in Aging Neuroscience نشان می‌دهد که مغز شما ممکن است در طول انتقال به مرگ و حتی پس از آن فعال و هماهنگ باقی بماند و شرایط دشوار پیش‌آمده را مدیریت کند.
این پژوهش تک‌آزمودنی گزارشی است از فعالیت مغز یک بیمار ۸۷ ساله مبتلا به صرع در ثانیه‌هایی قبل و بعد از مرگ او. دکتر رائول ویسنته از دانشگاه تارتو، استونی و همکارانش از الکتروانسفالوگرافی (EEG) برای تشخیص تشنج و درمان بیمار استفاده کردند. طی این ثبت الکتریکی، بیمار دچار حمله قلبی شد و از دنیا رفت. این رویداد غیرمنتظره به دانشمندان اجازه داد تا برای اولین بار فعالیت مغز انسان در حال مرگ را ثبت کنند.
مقاله اصلی را از اینجا بخوانید
بنا به گفته دکتر اجمال زمار، جراح مغز و اعصاب در دانشگاه لوئیزویل، که این مطالعه را هدایت کرده، ما ۹۰۰ ثانیه از فعالیت مغز را در زمان مرگ اندازه‌گیری کردیم و تمرکز مشخصی روی آنچه در ۳۰ ثانیه قبل و بعد از توقف ضربان قلب اتفاق افتاد، داشتیم. درست قبل و بعد از توقف کار قلب، ما شاهد تغییراتی در باند خاصی از نوسانات عصبی، به اصطلاح نوسانات گاما، و همچنین در نوسانات دلتا، تتا، آلفا و بتا بودیم. این نوسانات(امواج مغزی)، الگوهایی از فعالیت ریتمیک مغز است که به طور معمول در مغز انسان زنده وجود دارند. مثلا الگوی گاما، در حین انجام عملکردهای شناختی بالا، مانند تمرکز، رویا، مدیتیشن، بازیابی اطلاعات از حافظه، پردازش اطلاعات و ادراک آگاهانه نقش دارند.
زمار می‌گوید: « در حین مردن نوسان‌های نشانگر بازیابی بازیابی حافظه دیده شده است. یعنی مغز ممکن است آخرین یادآوری رویدادهای مهم زندگی را درست قبل از مرگ انجام دهد، مشابه آنچه در تجارب نزدیک به مرگ گزارش شده است. این یافته‌ها درک ما از زمان پایان دقیق زندگی را به چالش می‌کشند و سوالات مهم بعدی مانند نحوه فعالیت مغز در زمان اهدای عضو را مهم میکند.
در حالی که این مطالعه اولین موردی است که فعالیت مغز زنده در طول فرآیند مرگ در انسان اندازه گیری میکند، پیش‌تر تغییرات مشابهی در نوسانات گاما در موش‌هایی که در محیط های کنترل شده نگهداری می شدند مشاهده شده است. این بدان معنی است که احتمالا در حین مرگ، مغز یک پاسخ بیولوژیکی را سازماندهی و اجرا کند که در همه گونه‌ها دیده می‌شود.
با این حال، این اندازه‌گیری‌ها بر اساس یک مورد واحد است و از مغز یک بیمار که دچار آسیب، تشنج و تورم شده است، نشات می‌گیرد، که تفسیر داده‌ها را پیچیده میکند. با این وجود، زمار قصد دارد موارد بیشتری را بررسی کند و این نتایج را منبع امید می داند.
او گفته: "من به عنوان یک جراح مغز و اعصاب، گاهی اوقات با مشاهده سوگ و فقدان در همراهان بیماران مواجه می‌شوم. رساندن خبر مرگ به اعضای مضطرب خانواده به طرز غیرقابل توصیفی دشوار است."
چیزی که ممکن است از این تحقیق بیاموزیم این است که: اگرچه عزیزان ما چشمانشان بسته است و آماده‌اند که برای استراحتی همیشگی ما را تنها بگذارند، اما مغز آنها ممکن است در حال پخش برخی از بهترین لحظاتی باشد که در زندگی خود تجربه کرده‌اند.
پیام روشن این تحقیق این است که:
● افرادی که اعضای بدنشان را اهدا می‌کنند، در آن لحطات می‌دانند که دارند چکار می‌کنند.
لحظات پایانی زندگی هر شخص را در کنار او باشیم، چون مغزش فعال است و درک میکند، اگر چه زبانش و بدنش قادر به پاسخ دادن نیست.
○ مهمتر اینکه برای انباشتن روی هم چیزهای بی‌ارزش مانند پول و موقعیت، باعث رنجش و آزار دیگران نشویم و به خودمان اجازه دهیم در آن لحظات بازپخش زندگی قبل از مردن، تجربه‌هایی که مرور می‌کنیم در ما احساس رضایت و آرامش ایجاد کنند .
منبع: Frontiers
گزارش دهنده: مریم کلارک
ترجمه و تلخیص: علی نوری
بازنشر: کانال تلگرام علوم اعصاب تربیتی
